Mẫu nhà thờ họ 3 gian kết hợp nhà ngang tại Hoằng Hóa Thanh Hóa

Nhà thờ họ không chỉ là chốn thắp hương cho tổ tiên – đó là bản sao thu nhỏ của ký ức, của gia phong, của trách nhiệm truyền đời. Nhưng bao nhiêu người đã “vỡ mộng” khi dựng xong nhà thờ rồi mới nhận ra: trống trải, bất tiện, khó bảo trì và… quá tốn kém?

Câu chuyện tưởng chừng đã cũ ấy tái diễn hàng năm. Bài viết dưới đây bóc tách một công trình có thật tại xã Hoằng Hóa (Thanh Hóa) – mẫu nhà thờ họ 3 gian kết hợp nhà ngang – để chỉ ra cách một thiết kế biết lắng nghe vừa giải quyết “nỗi đau” công năng, vừa giữ hồn văn hóa mà không sa vào mê tín.

1. Thông tin dự án

• Dự án: Thiết kế nhà thờ
• Kết cấu: bê tông giả gỗ
• Tổng diện tích: 367m2
• Chủ đầu tư: Anh Nam
• Địa chỉ: Xã Hoằng Hóa - Thanh Hóa
• Thực hiện: Vietnamarch – Vspace Design 61 Nguyễn Xiển - Thanh Xuân - Hà Nội

2. Giải pháp quy hoạch tổng thể: Tĩnh và Động

Trong tổng thể kiến trúc nhà thờ họ kết hợp nhà ngang tại Hoằng Hóa – Thanh Hóa, hai yếu tố Tĩnh và Động được xử lý khéo léo, tạo nên sự hài hòa giữa không gian linh thiêng và đời sống thường nhật.

Khối Tĩnh, tức không gian thờ, được bố trí theo hình thức nhà 3 gian truyền thống, đặt sâu vào phía sau khu đất và nhỉnh cao hơn mặt sân, được thiết bậc ngũ cấp. Chính sự chênh cao này tạo nên một trục tầm nhìn trang nghiêm, như một bước chuyển tầng từ đời sống phàm tục sang cõi tâm linh. Bậc ngũ cấp dẫn lên gian thờ không quá cao, vừa tầm để mỗi bước chân như gom lại tâm trí, giúp người bước vào có đủ thời gian “trấn tĩnh” trước khi tiếp cận không gian thờ tự. Việc này tránh cảm giác lạc lõng hay bị choáng ngợp, đồng thời giữ được sự gần gũi – tôn kính đặc trưng trong văn hóa thờ cúng của người Việt.

Khối Động – tức không gian sinh hoạt hằng ngày – được bố trí khéo léo dưới dạng nhà ngang đặt vuông góc bên trái của khu đất. Khối này không dính liền hoàn toàn với gian thờ mà chia tách nhẹ bằng một hành lang mái nhỏ, vừa tạo độ thoáng, vừa giữ ranh giới phân minh. Các hoạt động sinh hoạt thường nhật như tiếp khách, ăn uống, nghỉ ngơi đều diễn ra tại khối nhà ngang, đảm bảo sự riêng tư và thanh tịnh cho khu thờ tự. Cách tổ chức không gian này không chỉ phù hợp với nhu cầu thực tế của gia đình hiện đại mà còn tôn trọng nguyên tắc “trong tĩnh có động, trong động có tĩnh” của triết lý Á Đông.

Tổng thể công trình vì vậy không chỉ là chốn trở về cội nguồn tâm linh, mà còn là một không gian sống dung hòa giữa đạo – đời, giữa truyền thống và hiện đại, giữa tĩnh lặng và sinh động – một cách có trật tự và đầy dụng ý.

***Xem thêm: cách bố trí nội thất đồ thờ trong nhà thờ họ

3. Đặc điểm kiến trúc mẫu nhà thờ họ 3 gian kết hợp nhà ngang tại Hoằng Hóa Thanh Hóa

3.1. Không gian nhà thờ họ

Nhà thờ họ với diện tích xây dựng 8.2m x 8.5m, được chia làm 3 gian, kết cấu bê tông sơn giả gỗ. Mái ngói mũi hài với dáng cong mềm mại gợi hình vảy rồng, biểu tượng cho sự thăng hoa và linh thiêng trong kiến trúc truyền thống. Không chỉ mang tính thẩm mỹ, loại ngói này còn mang ý nghĩa phong thủy, biểu thị cho quyền uy và sức mạnh. Trên đỉnh mái, cặp “kìm nóc” 2 bên, vừa để trang trí vừa ngụ ý phòng ngừa hỏa hoạn, ở giữa là tấm hoành phi chạm khắc ba chữ “Đức Lưu Quang” – nghĩa là “đức sáng lưu truyền”. Đây không chỉ là điểm nhấn về hình tượng văn hóa mà còn là một giải pháp kỹ thuật thông minh: giúp che kín khe giao giữa hai mái, tạo nên tính thẩm mỹ cho công trình.

Bậc ngũ cấp tương ứng với vòng đời “Sinh – Lão – Bệnh – Tử – Sinh”, bắt đầu bằng sinh và kết thúc cũng chính là sự khởi đầu cho một hành trình mới. Bộ cửa Đức Bàn chạm khắc Tùng – Cúc – Trúc – Mai. Bốn loài cây này không chỉ là hình tượng “tứ quý” quen thuộc trong văn hóa Á Đông, mà còn đại diện cho bốn mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông – một chu trình tuần hoàn, phản ánh tư duy sống thuận theo tự nhiên, thay vì gắn đơn thuần với biểu tượng tài lộc như cách diễn giải phổ biến ngày nay.

Hàng hiên được trang trí thêm đèn treo hiên nhà thờ họ để tạo điểm nhấn cho không gian.

3.2. Không gian nhà phụ trợ

Khối nhà ngang (8,7m × 10,3m): Gọn hợp lý, chuẩn nhu cầu thực tế. Khối nhà ngang không chỉ là phần “phụ trợ” mà còn là trái tim sinh hoạt thường ngày của con cháu. Với diện tích gần 90 m², công trình được bố trí thông minh gồm:

• 2 phòng ngủ: Bố trí lệch nhau để không bị “đối diện trực tiếp” → tạo cảm giác riêng tư. Phòng nào cũng có cửa sổ lớn → đón nắng sáng, lưu thông không khí tự nhiên, không bị ẩm mốc.
• 1 phòng khách: Là nơi tiếp khách thường nhật hoặc nghỉ ngơi trong các dịp giỗ lễ. Tỷ lệ chiếm diện tích vừa phải (~16 m²), không dư thừa, vừa ấm cúng, vừa tôn trọng khoảng cách với khu thờ.
• 1 khu bếp: Kết hợp bếp nấu và bàn ăn trong cùng không gian – tiện lợi khi nấu nướng, phục vụ giỗ chạp. Bếp đặt sát tường ngoài, có cửa sổ → thoát mùi tốt.
• 1 WC khép kín: Nằm cuối hành lang, tách biệt hẳn khu ngủ → không ảnh hưởng đến giấc ngủ. Đủ rộng rãi để lắp cả lavabo, bồn cầu, sen tắm.

Cửa nối giữa nhà ngang và nhà thờ đặt lệch trục chính giữa → tránh “xuyên tâm sát”, đồng thời tạo lối đi thuận tiện, giữ sự phân biệt rạch ròi giữa nơi ở và nơi linh thiêng. Khoảng đệm nhỏ giữa hai khối cũng tạo không gian tĩnh tâm trước khi bước vào nhà thờ, giúp người ra vào không bị xô bồ, mất trang nghiêm.

3.3. Không gian sân vườn, tường bao

Đối với dự án thiết kế nhà thờ họ 3 gian này, cổng vào được thiết kế hai mái dốc đỏ ngói mũi hài, kết hợp tường rào xây đặc tạo thành “mặt đứng” bao che. Cổng không chỉ là lối ra vào mà còn đóng vai trò xác lập ranh giới giữa không gian “ngoại giới” và khu vực tâm linh bên trong. Mái ngói đỏ truyền thống giúp tạo sự đồng bộ với khối nhà thờ và làm dịu cảm giác khô cứng của các mảng tường rào bê tông. Tường rào thấp, giật cấp theo chiều cao mái, tạo thế “mở” mà vẫn bảo vệ kín đáo – đúng với tinh thần “hướng nội” của nhà thờ họ.

Khoảng sân chính lát gạch đỏ, rộng thoáng, đóng vai trò là “khoảng đệm” chuyển tiếp giữa cổng – thiên nhiên – và khối nhà thờ chính. Màu gạch đỏ không chỉ tạo cảm giác ấm cúng, trang nghiêm mà còn tăng độ khô ráo, ít bám rêu trong điều kiện khí hậu miền Bắc. Không gian sân được tổ chức vuông vức, phẳng phiu, phù hợp cho các dịp lễ tết, giỗ họ, nơi con cháu sum vầy làm lễ hay dâng hương.

Phía trước sân, hàng cau cảnh trồng thẳng hàng tạo bóng mát vừa phải và nhấn mạnh trục trung tâm từ cổng vào nhà thờ. Cây cau từ lâu đã trở thành hình ảnh quen thuộc trong kiến trúc truyền thống Việt – biểu tượng cho sự ngay thẳng, hiếu thảo, gắn liền với câu ca “Trước cau – sau chuối”. Việc trồng cau không chỉ có giá trị biểu tượng mà còn tạo chiều cao tương phản với mái nhà, giúp không gian thêm sinh động, không đơn điệu.

4. Đơn vị thiết kế thi công nhà thờ họ tại Hoằng Hóa Thanh Hóa uy tín và chuyên nghiệp

Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực thiết kế – thi công công trình truyền thống, Vspace Design (Vietnamarch) tự hào là đơn vị đồng hành cùng nhiều gia tộc trên hành trình kiến tạo không gian thờ tự trang nghiêm, chuẩn phong thủy và mang đậm hồn Việt. Công trình nhà thờ họ tại Hoằng Hóa, Thanh Hóa là minh chứng rõ nét cho sự chỉn chu trong thiết kế, tinh tế trong thi công và thấu hiểu sâu sắc giá trị văn hóa tâm linh. Nếu quý vị đang tìm kiếm một đối tác uy tín – chuyên nghiệp – am hiểu truyền thống, Vspace Design (Vietnamarch) chính là lựa chọn xứng đáng để gửi gắm tâm huyết của dòng tộc.

Vietnamarch – Đơn vị thiết kế nhà thờ họ, từ đường uy tín: 0918.248.297