Quy trình sản xuất gốm sứ chi tiết đầy đủ các bước

Những món đồ gốm sứ, từ những chiếc ấm trà truyền thống đến những bức tranh sứ nghệ thuật độc đáo, đều trải qua một quá trình sản xuất tinh tế để trở thành những tác phẩm nghệ thuật đẳng cấp. Quy trình sản xuất gốm sứ không chỉ là sự kết hợp của nghệ thuật và kỹ thuật, mà còn là sự hòa quyện của sự kiên trì và tài năng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào từng bước của quy trình sản xuất gốm sứ thủ công và quy trình sản xuất gốm sứ công nghiệp. Từ nguyên liệu đến kỹ thuật chế tác, từ lò nung đến quy trình hoàn thiện, mỗi giai đoạn đều đóng góp vào sự hoàn hảo cuối cùng của sản phẩm gốm sứ. Hãy cùng nhau tìm hiểu về hành trình này và khám phá bí mật đằng sau sự sang trọng của nghệ thuật gốm sứ.

1. Quy trình sản xuất gốm sứ thủ công

Quy trình sản xuất gốm sứ thủ công là một hành trình đòi hỏi sự khéo léo và kỹ thuật tinh tế từ người nghệ nhân. Dưới đây là mô tả chi tiết từng bước trong quá trình này:

Bước 1: Chọn, xử lý và pha chế đất

Lựa chọn đất nguyên liệu phù hợp để sản xuất gốm sứ. Khi chọn được chất lượng đất phù hợp thì xử lý đất để loại bỏ tạp chất. Điều này bao gồm 4 công đoạn ngâm nước trong hệ thống bể chứa.

• Bể thứ nhất (bể đánh): Ngâm đất sét thô trong nước trong khoảng 3-4 tháng để phá vỡ kết cấu hạt nguyên thuỷ và quá trình phân rã.
• Bể thứ hai (bể lắng): Lọc bỏ các cặn bã tạp chất nổi lên trên bề mặt nước.
• Bể thứ ba (bể phơi): Phơi đất trong một thời gian ngắn, khoảng 3 ngày.
• Bể thứ tư (bể ủ): Xử lý đất bằng phương pháp lên men để khử ôxyt sắt và các tạp chất. Thêm cao lanh tuỳ theo loại gốm cần sản xuất.

Bước 2: Phương pháp tạo dáng sản phẩm

• Tạo dáng bằng tay trên bàn xoay: Sử dụng kỹ thuật "vuốt tay, be chạch" để tạo hình sản phẩm trên bàn xoay. Đất được vò nhuyễn trước khi đưa vào bàn xoay và sau đó được vuốt và nén để tạo dáng sản phẩm.
• Đổ khuôn: Sử dụng kỹ thuật đổ đất vào khuôn in để tạo hình sản phẩm. Kỹ thuật này được sử dụng để sản xuất sản phẩm hàng loạt.

Bước 3: Phơi sấy và sửa hàng mộc

• Phơi sản phẩm để khô và không làm thay đổi hình dạng của nó. Sản phẩm có thể được sấy khô trong lò với tăng nhiệt độ từ từ để cho nước bốc hơi.
• Sau khi sấy hoặc phơi, sản phẩm được sửa chữa và hoàn thiện. Các công việc như cắt, gọt, gắn các bộ phận (vòi, quai...), tỉa lại đường nét hoa văn và tạo hoạ tiết được thực hiện để sản phẩm hoàn chỉnh nhất.

Bước 4: Chồng lò và đốt lò nung gốm

• Sản phẩm hoàn chỉnh được chồng trong lò nung theo qui tắc sử dụng không gian lò một cách triệt để, để tiết kiệm nhiên liệu và đạt hiệu quả nhiệt cao.
• Quá trình đốt lò đòi hỏi kỹ thuật và sự phối hợp chặt chẽ. Có các công đoạn như tăng nhiệt độ cho lò, kiểm tra tính chín của sản phẩm, làm nguội lò và các công đoạn khác.
• Thời gian đốt lò kéo dài khoảng 3 ngày 3 đêm. Sau khi lò nguội, sản phẩm được đánh giá, phân loại và sửa chữa lỗi (nếu có) trước khi được phân phối và sử dụng.

***Xem thêm: Báo giá bột thạch cao các loại đầy đủ chi tiết

2. Quy trình sản xuất gốm sứ công nghiệp

Quy trình sản xuất gốm sứ công nghiệp được thay đổi và cải tiến theo các bước sau đây:

Bước 1: Kiểm tra chất lượng đất và nguyên liệu

Trước khi bắt đầu quá trình sản xuất, người ta tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng chất lượng đất và nguyên liệu. Mục tiêu là lựa chọn những nguồn nguyên liệu phù hợp và đạt chuẩn để đảm bảo chất lượng cao của sản phẩm.

Bước 2: Thiết kế mẫu mã

• Vẽ tay: Bắt đầu với việc phác thảo kiểu dáng trên giấy để xác định mẫu mã sản phẩm.
• Thiết kế bản vẽ 3D trên máy: Sau đó, chuyển sang thiết kế 3D trên máy tính để tạo ra mô hình chính xác. Quá trình này giúp xác định nguyên liệu cần thiết và kiểm soát chi phí dự án.

Bước 3: Tạo khuôn

Sử dụng máy phay CNC để tạo khuôn với độ chính xác cao, đảm bảo sản phẩm cuối cùng có hình dáng chính xác và đồng đều.

Bước 4: Tạo hình bằng phương pháp dập bột

Sử dụng phương pháp dập bột để tạo hình sản phẩm, đảm bảo độ chính xác và đồng đều trong quá trình sản xuất hàng loạt.

Bước 5: Nhúng men tự động bằng máy

Quá trình nhúng men tự động được thực hiện bằng máy để đảm bảo sự đồng nhất và chính xác trong việc áp dụng men lên sản phẩm.

Bước 6: Nung nhiệt độ cao

Quá trình nung là quan trọng nhất để đạt được chất lượng cao. Sự kiểm soát nhiệt độ kỹ thuật là yếu tố quyết định, và hiện nay nhiều doanh nghiệp đã chuyển từ lò đốt củi sang lò đốt bằng gas để tối ưu hóa thời gian và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Bước 7: Kiểm tra sản phẩm

Sau khi nung, sản phẩm được kiểm tra kỹ lưỡng về độ cứng chắc, độ sốc nhiệt và chất lượng men. Các thử nghiệm này giúp đánh giá chất lượng và đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và chất lượng.

Bước 8: In logo nhà sản xuất

Cuối cùng, logo của nhà sản xuất được in lên sản phẩm bằng công nghệ in cao cấp để đảm bảo tính chất lượng và bền vững của hình ảnh in trên bề mặt gốm sứ.

Qua các bước trên, quy trình sản xuất gốm sứ công nghiệp không chỉ đạt được hiệu suất cao mà còn đảm bảo chất lượng và tiêu chuẩn an toàn.

Phòng tư vấn Vietnamarch!