Hiến đất thuộc sở hữu cá nhân cho nhà thờ họ cần thủ tục gì?
Đất nhà thờ họ như mọi người thường thấy rõ ràng thuộc sở hữu chung của cộng đồng. Là đất chung của dòng họ nên mọi sự tác động vào đất nhà từ đường đều cần có sự đồng tâm nhất trí của mọi người .Tuy nhiên trong thời gian vừa qua chúng tôi gặp khá nhiều trường hợp hỏi rằng: Đất thuộc quyền sở hữu cá nhân của tôi, tôi muốn chuyển nhượng, hiến đất cho dòng họ để làm nhà từ đường thì cần thủ tục gì ? Thực sự có nhiều tấm lòng của những người con như thế. Trong bài viết này chúng tôi xin đưa ra câu trả lời cụ thể nhất cho mọi người nhé.
1.Điều khoản quy định thủ tục cần thiết khi hiến đất làm nhà thờ họ
Tại Khoản 1, Điều 211 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về sở hữu chung của cộng đồng. Do đó, nhà thờ họ, nhà từ đường được xây dựng dựa trên sự đóng góp từ không ít mặt của các thành viên trong dòng họ. Các thành viên có thể đóng góp bằng tiền, vật liệu, công sức, hiến đất xây dựng,…
Đất thuộc quyền sở hữu của cá nhân Sau thời điểm chuyển thành đất xây nhà từ đường thì sẽ thuộc sở hữu chung của các thành viên trong dòng họ.
Theo Điều 167 Luật đất đai năm 2013 quy định trường hợp hiến thửa đất thuộc quyền sử dụng riêng để làm nhà thờ họ thì:
Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp. Quy trình thực hiện việc chuyển đổi làm nhà từ đường:
Bước 1: Chuẩn bị hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Nếu tài sản thuộc quyền sở hữu chung của hai vợ chồng hoặc của cả hộ gia đình thì cần chuẩn bị hợp đồng công chứng được ký tên đầy đủ của các thành viên đang sở hữu mảnh đất đó với người đại diện theo ủy quyền của dòng họ.
Bước 2: Đăng ký biến động quyền sử dụng đất
Sau khi đã ký hợp đồng thì các bên đến tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất quận, huyện nơi có thửa đất đó để thực hiện việc đăng ký biến động quyền sử dụng đất và làm thủ tục tách thửa theo quy định của pháp luật.
Bước 3: Làm giấy ủy quyền cho cá nhân trong họ
Nếu thửa đất làm nhà từ đường, nhà thờ họ có nguồn gốc là sử dụng riêng như đất ở của cá nhân, cho nên sẽ không làm hài lòng điều kiện của khoản 5, điều 100 Luật Đất đai 2013 để UBND xã, phường xác nhận là đất chung của dòng họ.
Do đó, khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ khó khăn khăn, trở ngại. Để có thể được cấp sổ đỏ, dòng họ có thể ủy quyền cho 1 cá nhân nào đó đứng tên trên sổ đỏ. Trong đó ở trang 1 của sổ đỏ ghi rõ ông (bà) đây là đại diện của dòng họ nào.
Đất nhà thờ họ lúc bấy giờ sẽ trở nên bất động sản đặc biệt và sẽ không có quyền chuyển nhượng, thế chấp, tặng cho, góp vốn bằng quyền sử dụng đất…
Thời gian giải quyết: Không quá 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ; không quá 40 ngày với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn – theo khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP.
*** Đất nhà thờ họ do ai đứng tên?
2.Một số câu hỏi về thủ tục hiến đất nhà thờ họ
Câu hỏi 1
Gia đình em có diện tích 680m2 gồm diện tích đất ở và đất vườn. Bây giờ gia đình em muốn hiến cho ông họ em 200m2 đất vườn làm nhà thờ họ với điều kiện nhà chỉ được sử dụng alm nhà thờ và không có bất kỳ ai được vào ở. Gia đình em và ông em đều không muốn tách mảnh đất đó riêng và không muốn làm sổ đỏ đứng tên ông em cho mảnh đất đó.. Mà 2 bên chỉ muốn làm một bản cam kết hiến tặng đất.
Vậy em xin hỏi là hiến đất làm nhà thờ có cần thiết phải làm sổ đỏ không ?? Và nếu không làm sổ đỏ thì cần phải tiến hành thủ tục nào để đảm bảo về mặt pháp lý cho cả 2 bên.
Câu trả lời:
Gia đình em được sử dụng thửa đất đó và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) chưa? Nếu được cấp sổ rồi thì gia đình em hoàn toàn có quyền quản lý, sử dụng, định đoạt như tặng cho, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…nên việc gia đình em muốn cho ông họ em đất để làm nhà thờ họ là hoàn toàn thực hiện được.
Về nguyên tắc nếu tặng cho đất như em nêu thì hàng năm gia đình em vẫn phải nộp tiền sử dụng đất vì phần đó vẫn thuộc giấy chứng nhận quyền sử dụng mang tên gia đình của em.
Nếu xây nhà thờ họ ở trên thửa đất nhà em và thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dòng họ và ông họ em chỉ là người đại diện quản lý thôi. Giữa gia đình em và họ nhà em cần làm hợp đồng tặng cho (hiến đất chỉ là cách nói thông thường thôi) và có điều kiện là chỉ được làm nhà thờ không cho ai vào ở…. thì được.
Câu hỏi 2:
Gia đình em được sử dụng thửa đất đó và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) chưa? Nếu được cấp sổ rồi thì gia đình em hoàn toàn có quyền quản lý, sử dụng, định đoạt như tặng cho, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…nên việc gia đình em muốn cho ông họ em đất để làm nhà thờ họ là hoàn toàn thực hiện được.
Về nguyên tắc nếu tặng cho đất như em nêu thì hàng năm gia đình em vẫn phải nộp tiền sử dụng đất vì phần đó vẫn thuộc giấy chứng nhận quyền sử dụng mang tên gia đình của em.
Nếu xây nhà thờ họ ở trên thửa đất nhà em và thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dòng họ và ông họ em chỉ là người đại diện quản lý thôi. Giữa gia đình em và họ nhà em cần làm hợp đồng tặng cho (hiến đất chỉ là cách nói thông thường thôi) và có điều kiện là chỉ được làm nhà thờ không cho ai vào ở…. thì được.
Trên đây là nội dung tư vấn của luật sư nếu còn vướng mắc em có thể hỏi hoặc liên hệ trực tiếp để được tư vấn.
Mảnh đất đó gia đình em đã được cấp GCNQSDĐ mới và do bố mẹ em đứng tên. Và em có một vài thắc mắc muốn hỏi thêm luật sư là:
Về phía ông em: Ngoài bản cam kết về tặng đất giữa ông em và bố mẹ em ra thì ông em còn yêu cầu là giữa các thành viên trong gia đình em cũng phải có một bản cam kết là sau này không được đòi lại hay tranh chấp với ông về mảnh đất đã tặng.
Về phía gia đình em : Gia đình em muốn ông cũng có một bản di chúc về nhà thờ mà trong di chúc phải có điều kiện là con cháu của ông sau này không được phép ở hay sử dụng nhà thờ vào mục đích khác .
Vậy em xin hỏi bản cam kết giữa các thành viên trong gia đình em và bản di chúc mà ông em viết như em đã nói trên có có giá trị pháp lý sau này không ah ( giả dụ như khi có tranh chấp giữa các thế hệ con cháu sau này về nhà thờ ) Bởi vì đất vẫn mang tên chủ sở hữu bố mẹ em nhưng nhà thờ là do ông em xây dựng nên.
Và vấn đề nữa là nếu làm bản cam kết giữa gia đình em và ông em thì xin luật sư hướng dẫn cho em các nội dung chính của bản cam kết được không ah ? Nó có nội dung giống như là nội dung của bản hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất không ah ??
Câu trả lời:
Về nguyên tắc nếu ông họ em không đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (phần đất xây nhà thờ) thì ông em không thể lập di chúc được vì ông em không có quyền.
Ông em và gia đình em (gồm tất cả các thành viên) có thể lập văn bản thỏa thuận về việc cho ông em đầu tư xây dựng nhà thờ của dòng họ trên thửa đất nhà em và cam kết sẽ không tranh chấp về tài sẩn trên đất thì được. Vì phần đất dự định sẽ xây nhà thờ vẫn nằm trên thửa đất của gia đình em nên ông em không thể lập di chúc về nội dung đó được
(Nguồn: danluat)
*** Có nên mua đất nhà thờ họ để ở hay không?
Như vậy đối với đất cá nhân thuộc quyền sở hữu cá nhân có thể chuyển nhượng cho tổ chức tôn giáo như nha tho ho, chùa chiền…
Khoản 6 Điều 7 Luật Tín ngưỡng tôn giáo 2016 có quy định về quyền của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc: “Nhận tài sản hợp pháp do tổ chức, cá nhân trong nước và tổ chức, cá nhân nước ngoài tự nguyện tặng cho”.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 5 Luật đất đai năm 2013 về người sử dụng đất thì: “Cơ sở tôn giáo gồm chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, niệm phật đường, tu viện, trường đào tạo riêng của tôn giáo, trụ sở của tổ chức tôn giáo và cơ sở khác của tôn giáo”
Như vậy, bạn hoàn toàn có thể hiến, tặng quyền sử dụng đất trên cho tổ chức tôn giáo và các tổ chức tôn giáo có quyền được nhận tài sản hiến tặng theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Việc chuyển nhượng, sang tên quyền sử dụng đất cho tổ chức tôn giáo hoàn toàn có thể thực hiện được.
Và tất nhiên từng trường hợp thì đều có cần tuân theo các điều khoản cho các trường hợp cụ thể.
